Aandacht voor mentale kwetsbaarheid. Wat kunt u doen?

Maandag 3 juni tot en met zaterdag 8 juni 2024 is de nationale Week van de Mentale Gezondheid. Ruim 4 op de 10 Nederlanders krijgen in hun leven te maken met psychische problemen. Mentale kwetsbaarheid is een belangrijk aspect van gezondheid dat samenhangt met hoe goed u grip heeft op uw leven en hoe u omgaat met gebeurtenissen die op uw pad komen. Onze hersenen hebben prikkels nodig om goed te functioneren, en de omgeving waarin u opgroeit speelt een grote rol in uw mentale ontwikkeling. De input die uw hersenen krijgen, bepaalt voor een groot deel uw mentale gezondheid.

Waarom aandacht voor mentale kwetsbaarheid?
Er is nog steeds een gebrek aan openheid over mentale kwetsbaarheid en psychische aandoeningen. Dit terwijl iedereen in meer of mindere mate mentaal kwetsbaar is. In Nederland lijden maar liefst 2 miljoen mensen aan psychische aandoeningen zoals angststoornissen en depressies. We hebben de neiging om onze (mentale) kwetsbaarheden niet te delen maar alleen onze mooie, succesvolle momenten met de buitenwereld. Echter, als we eerlijk en open zijn over onze mentale gezondheid, kunnen we erkennen dat iedereen deze gevoelens wel eens heeft.

De Hersenstichting wil het taboe doorbreken en bewustwording creëren dat praten over uw mentale gezondheid helpt. Openheid zorgt voor meer erkenning en begrip en ondersteunt mensen in hun (herstel)proces.

Hoe praat u over uw eigen mentale kwetsbaarheid? 
Praten over uw mentale gezondheid kan een grote opluchting zijn, vooral als het even niet zo goed met u gaat. Maar het kan ook lastig zijn om uzelf kwetsbaar op te stellen. Hoe begint u zo’n gesprek? En hoe reageert u als iemand anders u vertelt dat het niet goed gaat? Hier zijn enkele gesprekstips: 

Gesprekstips voor uw eigen mentale kwetsbaarheid

  • Vertrouwen: Kies een gesprekspartner die u vertrouwt. Als u zich op uw gemak voelt, is het makkelijker om te vertellen wat er echt in u omgaat.
  • Neem de tijd: Maak tijd voor het gesprek en zorg dat u met uw aandacht bij het gesprek bent. Misschien vindt u het fijn om na het gesprek wat tijd voor uzelf te hebben om alles te laten bezinken.
  • Grenzen: Geef uw grenzen aan. Bedenk van tevoren wat u wel en niet wilt vertellen en zeg het als u iets liever niet of pas later wilt bespreken.
  • Omschrijf uw gevoelens: Het kan helpen om voor het gesprek al na te denken over hoe u zich voelt, zodat de ander u beter begrijpt.
  • Uw behoefte: Vertel de ander wat u van hem of haar verwacht. Misschien wilt u vooral dat er geluisterd wordt, of dat de ander u helpt om een oplossing te bedenken.

Gespreksstarters

  • "Ik zit de laatste tijd wat minder goed in mijn vel omdat…"
  • "Afgelopen weken heb ik last van…"
  • "Ik voel me de laatste tijd alsof…"
  • "Ik slaap slecht, dat komt omdat ik veel pieker over…"

Gesprekstips voor als het niet goed gaat met de ander
Als iemand u vertelt dat het niet goed gaat, kunt u als volgt helpen:

  • Vertrouwen. Beschaam het vertrouwen van de ander niet en hou het gesprek tussen jullie.
  • Neem de tijd. Maak tijd voor het gesprek en zorg dat u met uw aandacht bij het gesprek bent.
  • Luister en oordeel niet. Luister om te begrijpen en stel open vragen. Vraag door en toon oprechte interesse.
  • Wees niet bang om vragen te stellen. Er zijn geen foute vragen zolang u ze uit oprechte interesse stelt.
  • Benoem het als u het even niet weet. Als u niet weet wat u moet zeggen, benoem dit dan.
  • Let op met tips. Vraag waar de ander behoefte aan heeft en geef niet zomaar goedbedoelde adviezen.

Tips om te reageren:

  • "Ik vind het verdrietig voor u dat…"
  • "Ik weet niet hoe dat voelt, maar ik vind het erg voor u dat u zich zo voelt."
  • "Kan ik wat voor u doen?"
  • "Ik weet even niet wat ik moet zeggen, maar ik luister graag naar u."

Door open te praten over mentale gezondheid kunnen we samen zorgen voor meer begrip en steun en het taboe doorbreken. Kijk op de themapagina Vitaliteit voor meer informatie over vitaal ouder worden.

Bron: hersenstichting.nl