
Hoe blijf ik vitaal - in gesprek met Jan Koster
Jan Koster (77) is een man die moeilijk stil kan zitten. Betrokken, actief en bevlogen – een echte duizendpoot. Hij is vrijwilliger en op social media volgt hij met interesse de activiteiten van Vitaal in046 en Ecsplore en ook op andere plekken in de zorg zien we zijn naam geregeld voorbij komen. Toen Vitaalin046 op zoek was naar een gegadigde voor deze rubriek kon het dan ook niet anders dan dat zijn naam viel. En zo ging Vitaalin046 op naar de Hof van Onthaasting in Sittard voor een inspirerend gesprek over vitaliteit met Jan Koster.
Je hoort het meteen, Jan komt niet uit het Zuiden. Oorspronkelijk komt hij uit Rotterdam. Door studie en werk verhuisde hij met zijn gezin meerdere keren door het land: van de Veluwe naar Zeeland tot Maastricht en uiteindelijk in Sittard. Op zijn 57e ging hij officieel met pensioen, maar rustig aan doen was er niet bij. Hij bleef actief als zelfstandig adviseur in het onderwijs. Daardoor leerde hij in Sittard later zijn partner Malou kennen, met wie hij een samengesteld gezin heeft met vijf kinderen – inmiddels allemaal uitgevlogen - en twaalf kleinkinderen.
Vrijwilligerswerk loopt als een rode draad door zijn leven
Al vanaf zijn zestiende zet hij zich in: eerst in de sport, waar hij lesgaf, en later naast zijn werk in het agrarisch onderwijs. Nog altijd is hij actief. Zo rijdt hij met Plusbus en de rolstoelbus van Zuyderland en neemt bewoners van Hoogstaete mee op de duo-, rolstoel- of riksjafiets. Ook begeleidde hij eerder zwemactiviteiten voor mensen met dementie. Bij Ecsplore ondersteunt hij de cursussen valpreventie. “Die jonge professionals geven deskundige lessen en ik vul die aan met praktijkvoorbeelden. Zo laat ik bijvoorbeeld zien hoe je het beste kunt vallen, als vallen toch gebeurt. Dat maakt indruk – juist omdat ik zelf een leeftijdsgenoot ben.”
“Leeftijd is maar een getal”
Voor Jan betekent vitaal blijven meer dan fysiek fit zijn. Ook mentale balans speelt een grote rol. Beweging is daarbij de rode draad. Hij sport dagelijks: fietsen, wandelen, krachttraining om de spieren sterk te houden en padel. Sporten geeft hem niet alleen energie, maar ook rust. “ En korte powernapjes helpen me om op te laden.” “Leeftijd is maar een getal,” zegt hij. “Het gaat erom hoe je naar jezelf kijkt en naar de mensen om je heen.” Bovendien hoeft je kalenderleeftijd niet hetzelfde te zijn als je echte leeftijd.
Ontspanning vindt hij in muziek en boeken. Momenteel leest hij De Wisselwachter van Geert Mak, maar ook literatuur over coaching, psychologie en sport inspireert hem. Daarnaast hecht hij veel waarde aan sociale contacten. Samen bewegen, zegt hij, maakt het leuker én zorgt voor verbinding. Een tip van Jan: “Ga wandelen met je buurvrouw of buurman of betrek anderen, dan leer je meteen nieuwe mensen kennen.” Dankzij zijn werk, vrijwilligersactiviteiten en sport heeft hij ook een breed (sociaal) netwerk in het Zuiden opgebouwd.
“Blijf bewegen”
De effecten van vitaal blijven ziet Jan niet alleen bij zichzelf, maar ook bij anderen. Tijdens een beweegcursus voor senioren merkte hij hoe groot de vooruitgang kan zijn. “Na zeven lessen kon een deelneemster zelfs haar rollator aan de kant zetten. Fantastisch om te zien. En er ontstonden ook nieuwe vriendschappen, zelfs een stelletje. Bewegen doet meer dan je denkt.”
Zijn belangrijkste advies is dan ook simpel: blijf bewegen. “Professor Erik Scherder zegt: ‘Beweging is de voeding van de hersenen.’ Daar sluit ik me helemaal bij aan.”
En stilzitten? Dat staat nog lang niet in zijn agenda. Jan orienteert zich voor een nieuw project als vrijwilliger bij "UStudy Watersley Academy in Sittard" waarin hij zijn passie voor sport en onderwijs kan combineren. Een prachtige uitdaging, al moet hij dan misschien eerst iets schrappen in zijn agenda. Want ook als pensionado kan je agenda behoorlijk volstromen – zeker als je zo vol energie en enthousiasme in het leven staat als Jan.
Meer informatie over Valpreventie?
Kijk op Blijf sterk staan - Valpreventieweek Westelijke Mijnstreek